Deze vijf financiële kengetallen geven inzicht aan raadsleden over de financiële positie van de gemeente:
Nr. | Specificering kengetal naar categorie | Categorie A | Categorie B | Categorie C |
|---|---|---|---|---|
1a. | Netto schuldquote zonder correctie doorgeleende gelden | < 90% | van 90% t/m 130% | > 130% |
1b. | Netto schuldquote met correctie doorgeleende gelden | < 90% | van 90% t/m 130% | > 130% |
2. | Solvabiliteitsratio | > 50% | van 20% t/m 50% | < 20% |
3. | Grondexploitatie | < 20% | van 20% t/m 35% | > 35% |
4. | Structurele exploitatieruimte | > 0% | 0% | < 0% |
5. | Belastingcapaciteit | < 95% | van 95% t/m 105% | > 105% |
Hierbij is categorie A het minst risicovol en categorie C het meest. Verder is aan deze categorieën geen kwalificatie gegeven, omdat normering in eerste instantie door de gemeente zelf plaatsvindt.
Het financiële beeld dat uit de kengetallen naar voren komt, is belangrijk voor het inzicht in de financiële positie van de gemeenten. Er is door de toezichthouders (de 12 provincies en het ministerie van BZK) besloten om voor het verkrijgen van een goed beeld, aan te sluiten bij de zogeheten ‘signaleringswaarden’. Die zijn afkomstig van de stresstest voor 100.000+ gemeenten. De signaleringswaarden zijn bij de begroting 2017 voor het eerst gebruikt. Mocht er aanleiding toe zijn dan kunnen de signaleringswaarden in het vervolgtraject worden aangepast.
In de tabel hieronder is te zien welke waarden bij welke categorie (A, B of C) behoren:
Nr. | Specificering kengetal naar categorie | Rekening 2021 | Begroting 2022 | Rekening 2022 |
|---|---|---|---|---|
1a. | Netto schuldquote zonder correctie doorgeleende gelden | 48,08 | 64,82 | 39,02 |
1b. | Netto schuldquote met correctie doorgeleende gelden | 43,85 | 59,94 | 35,85 |
2. | Solvabiliteitsratio | 26,98 | 19,91 | 28,18 |
3. | Grondexploitatie | 4,75 | 16,48 | 1,48 |
4. | Structurele exploitatieruimte | 2,32 | 1,51 | 3,77 |
5. | Belastingcapaciteit | 94,89 | 87,27 | 87,27 |
Hieronder volgt een toelichting op de vijf kengetallen.
1. Netto schuldquote (gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen)
De netto schuldquote van onze gemeente bedraagt op 31 december 2022 39,02%. Dat is een daling ten opzichte van de stand op 1 januari. Dit wordt veroorzaakt door een daling van de langlopende schulden en een stijging van de totale baten.De netto schuld weerspiegelt het niveau van de schuldenlast van de gemeenten ten opzichte van de eigen middelen. Om inzicht te verkrijgen in hoeverre sprake is van doorlenen aan bijvoorbeeld woningcorporaties wordt de netto schuldquote zowel in- als exclusief doorgeleende gelden weergegeven.
2. De solvabiliteitsratio
De solvabiliteitsquote van onze gemeente bedraagt 28,18%. Dit is een verbetering ten opzichte van vorig jaar. De solvabiliteitsquote valt in de categorie B. Dit betekent dat, zeker in samenhang met een lage schuldquote, de gemeente geen problemen zal hebben om aan haar financiële verplichtingen te voldoen.
3. Kengetal grondexploitatie
Het kengetal grondexploitatie bedraagt per ultimo 2022 slechts 1,48%. Dit is een daling ten opzichte van vorig jaar. Dit betekent dat de voorraad gronden die ‘terugverdiend’ moet worden, kleiner is geworden. Het risico is dus gedaald.
4. Structurele exploitatieruimte
De structurele exploitatieruimte in de jaarrekening 2022 bedraagt 3,77%. Dit is op basis van het rekeningresultaat dat is geschoond van de incidentele baten en lasten zoals opgenomen elders in deze jaarrekening. De structurele baten zijn dus hoger dan de structurele lasten. Een begroting waarvan de structurele baten hoger zijn dan de structurele lasten is meer flexibel.
5. Belastingcapaciteit: Woonlasten meerpersoonshuishouden
De woonlasten voor een meerpersoonshuishouden bedragen in 2022 in de Fryske Marren 87,27% van het landelijke gemiddelde van het jaar ervoor. We zitten dus onder het landelijk gemiddelde. De ruimte die een gemeente heeft om zijn belastingen te verhogen wordt vaak gerelateerd aan de totale woonlasten. Wij hebben dus meer ruimte om de belastingen te verhogen dan het landelijk gemiddelde.